Όταν σκεφτόμαστε τα ελληνικά νησιά, τα πρώτα πράγματα που μας έρχονται στο μυαλό είναι τα μπλε και άσπρα σπίτια, οι ήσυχοι όρμοι και το απαλό αεράκι του Αιγαίου. Ωστόσο, πολλά από αυτά τα νησιά παρέμειναν επίσης υπό την κυριαρχία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας για αιώνες, φέροντας πολλά πολιτιστικά και αρχιτεκτονικά ίχνη. Ακολουθεί μια διαδρομή γεμάτη ιστορία που θα ακολουθήσει τα ίχνη που άφησαν οι Οθωμανοί στα νησιά.

1. Νήσος Ρόδος: Το μεσογειακό φρούριο των Οθωμανών

Η Οθωμανική Αυτοκρατορία κατέκτησε τη Ρόδο το 1522 και το νησί παρέμεινε υπό οθωμανική κυριαρχία μέχρι το 1912. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η Ρόδος ήταν ένα σημαντικό διοικητικό και εμπορικό κέντρο. Σήμερα, τα ακόλουθα κτίσματα της οθωμανικής εποχής εξακολουθούν να υπάρχουν στην παλιά πόλη της Ρόδου:

  • Τζαμί Σουλεϊμανιγιέ : Χτίστηκε κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς.

  • Τζαμί Σαάτλι (Saatli Madrasa) : Βρίσκεται στην παλιά πόλη και διαθέτει έναν αξιοσημείωτο πύργο με ρολόι.

  • Χαμάμ (Νέο Χαμάμ) : Αυτά τα λουτρά, που χρονολογούνται από τον 16ο αιώνα, εξακολουθούν να είναι ανοιχτά για τους επισκέπτες.

  • Τάφοι και κρήνες : Κρήνες και τάφοι της οθωμανικής εποχής βρίσκονται σε πολλούς δρόμους της πόλης.

2. Λέσβος: Ένα νησί εμπλουτισμένο με οθωμανική κουλτούρα

Η Λέσβος ήταν ένα σημαντικό κέντρο σαντζακίου κατά την οθωμανική περίοδο. Η κληρονομιά της δεν περιορίζεται σε τζαμιά και μεντρεσέδες· φέρει επίσης τα ίχνη πολιτιστικών ανταλλαγών. Μέρη για επίσκεψη στη Λέσβο, όπου ζει τουρκικός πληθυσμός εδώ και πολύ καιρό:

  • Νέο Τζαμί : Βρίσκεται στο κέντρο της Λέσβου, ακριβώς στη μέση της τουρκικής γειτονιάς.

  • Λουτρά : Κλασικά οθωμανικά λουτρά, μερικά από τα οποία έχουν αναστηλωθεί.

  • Παραδοσιακά τουρκικά σπίτια : Η επιρροή της τουρκικής αρχιτεκτονικής είναι αισθητή σε όλο το νησί, ειδικά στα χωριά Καλλονή και Πολιχνίτος.

  • Τουρκικές επιγραφές : Υπάρχουν ακόμη οθωμανικές επιγραφές στις εισόδους ορισμένων παλιών δημόσιων κτιρίων.

3. Χίος: Οθωμανική Κληρονομιά Απέναντι από την Κρήνη

Η Χίος ήταν ένα από τα πιο στρατηγικά σημεία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στο Αιγαίο. Η τουρκική επιρροή άφησε το στίγμα της στην αρχιτεκτονική του νησιού, το οποίο παρέμεινε υπό οθωμανική κυριαρχία από το 1566 έως το 1912.

  • Οθωμανικά Νεκροταφεία : Υπάρχουν ακόμη καλοδιατηρημένα οθωμανικά νεκροταφεία στο κέντρο της Χίου και σε ορισμένα χωριά.

  • Τζαμί Μετζιτιέ (Τζαμί Μπαϊρακλί) : Το ανακαινισμένο τζαμί προσελκύει την προσοχή με την αρχιτεκτονική του, παρόλο που σήμερα χρησιμοποιείται για διαφορετικούς σκοπούς.

  • Λουτρά και βρύσες : Είναι πιθανό να συναντήσετε πέτρινες βρύσες οθωμανικού στιλ σε πολλά ιστορικά χωριά.

4. Κως (Istanköy): Η Οθωμανική Ζωή στην Αρχιτεκτονική και τη Γλώσσα

Το νησί της Κω πέρασε υπό οθωμανική κυριαρχία το 1523. Σήμερα, ίχνη της οθωμανικής περιόδου είναι εμφανή στο κέντρο της πόλης της Κω, ειδικά στην περιοχή του λιμανιού:

  • Τζαμί Ντεφτερντάρ : Βρίσκεται στο κέντρο της πόλης και ο περιβάλλοντας χώρος περιβάλλεται από κτίρια σύμφωνα με την οθωμανική αρχιτεκτονική.

  • Τζαμί και Βιβλιοθήκη Γαζί Χασάν Πασά : Τα αναπαλαιωμένα κτίρια δείχνουν την πολιτιστική επιρροή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

  • Αρχιτεκτονική σπιτιών με αυλή : Ορισμένα σπίτια από την οθωμανική περίοδο εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται ως ιδιωτικές ιδιοκτησίες.

5. Πάτμος και Λέρος: Σιωπηλά Ίχνη

Αυτά τα δύο νησιά θεωρούνταν μικρότερα αλλά σημαντικά οθωμανικά φυλάκια στο Αιγαίο. Ενώ δεν υπάρχουν μεγάλα τζαμιά ή κάστρα, τα διοικητικά κτίρια, οι λιμενικές κατασκευές και ορισμένα ονόματα χωριών της οθωμανικής εποχής αρκούν για να διατηρήσουν αυτά τα ίχνη.

  • Οθωμανικά τελωνειακά κτίρια : Ίχνη οθωμανικών κτιρίων είναι ορατά, ειδικά στις παράκτιες περιοχές της Πάτμου.

  • Υφές κτιρίων από πέτρα στο παλιό λιμάνι : Ίχνη πέτρινης αρχιτεκτονικής από την οθωμανική περίοδο σώζονται ακόμα.

6. Σίμι και Μέις: Πολιτισμικά Μείγματα

Η Σύμη και η Μέις ήταν νησιά όπου το εμπόριο ήταν έντονο κατά την οθωμανική περίοδο. Εκτός από τα τζαμιά, σε αυτά τα δύο νησιά μπορούν να βρεθούν ίχνη εμπορικών κατασκευών όπως πανδοχεία και στεγασμένα παζάρια.

  • Τζαμί Μέις : Αν και δεν χρησιμοποιείται σήμερα, το κτίριο εξακολουθεί να υπάρχει.

  • Οθωμανικό Σχολείο στη Σύμη : Αναπαλαιωμένο, χρησιμοποιείται σήμερα για διάφορες λειτουργίες.

  • Εμπορικά πανδοχεία : Τα εμπορικά πανδοχεία της οθωμανικής εποχής στο λιμάνι της Σύμης προσελκύουν την προσοχή με την πέτρινη αρχιτεκτονική τους.

Πώς να φτάσετε στα νησιά;

Για όσους θέλουν να εξερευνήσουν αυτά τα οθωμανικά ίχνη, η μετάβαση στα ελληνικά νησιά από την Τουρκία είναι αρκετά εύκολη. Ακολουθούν μερικές από τις πιο δημοφιλείς διαδρομές:

  • Μπόντρουμ – Κως (Istanköy) : Καθημερινά δρομολόγια με φέριμποτ διάρκειας 30-45 λεπτών.

  • Τσεσμέ – Χίος : Η διαδρομή στον προορισμό διαρκεί περίπου 30 λεπτά.

  • Ayvalık – Midilli (Λέσβος) : Υπάρχουν τακτικά δρομολόγια πλοίων καθημερινά.

  • Μαρμαρίς – Ρόδος : Βρίσκεστε στη Ρόδο σε 45 λεπτά με ταχύπλοα πλοία.

  • Κας – Μέις : Η διέλευση προς το Μέις, το κοντινότερο νησί στην Τουρκία, διαρκεί μόνο 20 λεπτά.

Αυτά τα νησιά απαιτούν επίσης βίζα κατά την άφιξη για τους Τούρκους πολίτες. Στους κατόχους βίζας Σένγκεν προσφέρεται ταχύτερη διέλευση.

Μια Ιστορία Κρυμμένη στη Σκιά του Αιγαίου

Τα ελληνικά νησιά προσφέρουν όχι μόνο διακοπές, αλλά και ένα ταξίδι γεμάτο ιστορία. Αυτή η οθωμανική κληρονομιά αποδεικνύει ότι τα νησιά δεν αποτελούν μόνο μια κοινή κληρονομιά του Αιγαίου αλλά και μιας ιστορίας. Αν ψάχνετε για έναν συνδυασμό θάλασσας, ιστορίας και πολιτιστικής εξερεύνησης, σίγουρα θα πρέπει να προσθέσετε αυτούς τους προορισμούς στο δρομολόγιό σας.